Chú thích Đỗ Nguyệt Sanh

  1. 1 2 ““Ông trùm” bến Thượng Hải: Cơ hàn và bí ẩn”
  2. Thanh Bang Hội được thành lập vào khoảng giữa đời nhà Thanh, tên gọi gốc là An Tĩnh Bang. Xuất phát điểm, nó là một hội đoàn nghề nghiệp lương thiện, tập hợp của những tay bảo tiêu ngũ cốc, lương thực và nhiều loại hàng hóa khác từ tỉnh Tứ Xuyên xuôi dòng Dương Tử đổ về Thượng Hải hoặc từ vùng Hoa Nam ngược lên kinh đô Bắc Bình (Bắc Kinh). Khi đường bộ rồi đường sắt phát triển, con đường vận lương trên sông kết thúc sứ mệnh lịch sử của nó. Khoảng 200.000 tay bảo tiêu trên sông buộc phải lên bờ và trở nên thất nghiệp. Họ đã đổ xô về Hong Kong, Thượng Hải và các đô thị xung quanh, kiếm sống bằng các nghề như phu xe, bảo kê, bốc vác ở các bến tàu, bến xe. Từ nguồn gốc hội đoàn ban đầu, họ có ý thức tổ chức khá tốt, quy tắc nghiêm cẩn. Chữ "tĩnh" và chữ "thanh" đọc âm na ná nhau nên từ An Tĩnh Bang, đã được rút gọn và đọc chệch thành Thanh Bang, nhằm phân biệt với Hồng Bang hội, một tổ chức bang hội ra đời từ phong trào đấu tranh vũ trang "phản Thanh phục Minh". Sau này hội kín chính trị bị biến chất, trở thành băng đảng lưu manh và tàn bạo, một bộ phận quan trọng của tổ chức xã hội đen của người Hoa, gọi chung là Hội Tam HoàngTại Thượng Hải cũng như Hong Kong, người của Thanh Bang Hội chủ yếu gốc Quảng Đông và người của băng Tam Hoà hội gốc Triều Châu thường xuyên xung đột với nhau để tranh quyền bảo kê bến cảng, thầu công nhân cho các nhà máy và đặc biệt là độc chiếm quyền kinh doanh thuốc phiện.
  3. 1 2 ““Ông trùm” bến Thượng Hải: Máu nhuộm đường quan”
  4. Đầu thập niên 1920, hình mẫu, thần tượng của nam Thanh niên Thượng Hải là "Tứ đại quốc dân công tử". Đứng đầu là Tôn Khoa, con trai lãnh tụ dân tộc Tôn Trung Sơn. Người thứ hai là Thiếu soái Trương Học Lương. Người thứ ba là Đoàn Hoằng Nghiệp, con trai thủ lĩnh quân phiệt Bắc Dương Đoàn Kỳ Thụy. Người cuối cùng là Lư Tiểu Gia, quý tử nối nghiệp Đại soái Lư Vĩnh Tường, Đốc quân Chiết Giang, Trực Lệ và Giang Tô, phái quân phiệt Hoãn hệ.
  5. ““Ông trùm” bến Thượng Hải: Mãnh hổ đối địch quần hồ”
  6. 1 2 3 ““Ông trùm” bến Thượng Hải: Đường cong đế chế”
  7. 1 2 ““Ông trùm” bến Thượng Hải: "Đế quốc" nha phiến”
  8. Thật ra, nếu đúng thì phải gọi nó trong tên chung chỉ mọi loại heroin là bạch phiến. Hồng phiến ngày xưa thật ra là loại heroin số 3 được sản xuất nhiều tại Marseille của Pháp. Nguyên liệu điều chế là thuốc phiện do Công ty Đông Ấn Pháp mang về chủ yếu từ vùng Lưỡi liềm vàng. Heroin số 3 có độ tinh khiết không cao, chỉ khoảng 70%, lẫn một số tạp chất, không mịn và có màu nâu hồng. Nó chỉ dùng để hút và hít. Nếu hòa nước cất chích thẳng vào mạch máu sẽ rất nguy hiểm. Tạp chất lẫn trong heroin dễ gây sốc thuốc hoặc tắc nghẽn mạch.
  9. Theo nghiên cứu của Alfred W. McCoy trong cuốn "Nền chính trị ma túy ở Đông Nam Á" (NXB Công an Nhân dân, TP Hồ Chí Minh - 2002, Phạm Viêm Phương dịch từ cuốn sách cũng là Luận án tiến sĩ chính trị học tên gốc tiếng Anh "Politics of Heroin in Southeast Asia", xuất bản bởi Harper and Row, New York, 1972. Một bản gốc đánh máy của Luận án này hiện đang được lưu trữ tại Thư viện KHXH TP Hồ Chí Minh)
  10. 1 2 ““Ông trùm” bến Thượng Hải: Quyền lực và sự phản bội”
  11. Cho đến tận bây giờ, tất cả các hoá công điều chế heroin lành nghề của các băng đảng ở châu Á hầu như đều là Người Triều Châu và chỉ có Triều Châu mà thôi. Lý do là công thức điều chế thì không khó nhưng kỹ thuật điều chế heroin lại rất phức tạp. Cứ 10 kg nhựa thuốc phiện sống, sau khi chưng cất sẽ thu được 1 kg morphin tinh chất. Quá trình hóa hợp morphin với Anhydrit sẽ làm tăng tác dụng kích thích của morphin lên 10 lần, cho ra heroin, tỷ lệ 1:1. Do tác dụng của Anhydrit, các lò phản ứng morphin rất dễ gây cháy nổ nên không thể điều chế nó trong điều kiện thô sơ như điều chế morphin được. Mặt khác, sau đó khá lâu, chỉ có những nhà hóa học trình độ cao với phương tiện tiên tiến mới có thể điều chế được heroin tinh khiết (99,99%), trắng hồng, xốp, nhẹ, gọi là heroin số 4 (tức 4/4 tinh chất hay 4 số 9), có thể tiêm thẳng vào tĩnh mạch. Non tay hơn, heroin sẽ vẫn có màu nâu hồng, chỉ đạt mức số 3. Trong quá trình điều chế heroin, cần đến một chất hóa họcstrychnine làm phụ gia. Kết hợp với ete sản sinh ra trong quá trình hóa hợp Anhydritmorphine; strychnine bị ete hóa sẽ biến thành nguyên liệu nổ, biến cả lò chưng cất thành một quả bom.
  12. 1 2 3 ““Ông trùm” bến Thượng Hải: Đế chế lụi tàn”